شکستن صفحه ساعت یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که کاربران ساعت‌های مچی با آن مواجه می‌شوند. صفحه یا شیشه ساعت که معمولاً از جنس معدنی، سافایر یا اکریلیک ساخته می‌شود، نقش کلیدی در محافظت از موتور، عقربه‌ها و صفحه‌نمایش دارد. شکستگی این قسمت نه‌تنها ظاهر ساعت را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه می‌تواند عملکرد داخلی آن را نیز با اختلال مواجه کند. در این راهنما، تعویض صفحه ساعت شکسته را به‌صورت دقیق، علمی و گام‌به‌گام بررسی می‌کنیم؛ از تشخیص نوع شکستگی و انتخاب شیشه مناسب گرفته تا ابزار موردنیاز، مراحل جداسازی، نصب و عایق‌کاری نهایی.
تشخیص نوع شکستگی صفحه ساعت
ترک سطحی یا شکستگی عمیق؟
در بسیاری از مواقع، شکستگی صفحه ساعت تنها در حد ترک سطحی است. این نوع شکستگی‌ها بیشتر در ساعت‌هایی با شیشه اکریلیک یا معدنی دیده می‌شود و اگر به موقع تعویض نشوند، ممکن است به درون صفحه نفوذ کرده و قطعات داخلی را آسیب‌پذیر کنند. شکستگی عمیق معمولاً با ریزش قطعات شیشه همراه است و فوراً باید صفحه ساعت شکسته را تعویض کرد.
اثر شکستگی بر موتور ساعت
یکی از نکات حیاتی این است که شکستگی صفحه می‌تواند باعث ورود ذرات شیشه به داخل موتور شود. در ساعت‌های مکانیکی، این موضوع به‌ویژه خطرناک است، زیرا چرخ‌دنده‌ها بسیار ظریف‌اند. در ساعت‌های کوارتز نیز اگر ذرات به باتری یا برد الکترونیکی برسد، احتمال ازکارافتادن کامل موتور وجود دارد.
انتخاب نوع شیشه جایگزین
شیشه معدنی
شیشه معدنی مقاومت متوسطی دارد و در اغلب ساعت‌های میان‌رده استفاده می‌شود. قیمت مناسبی دارد اما در برابر ضربه حساس‌تر از سافایر است. تعویض آن در اکثر موارد اقتصادی‌تر است.
شیشه سافایر
سافایر با تکنولوژی حرارتی تولید می‌شود و بسیار مقاوم در برابر خط و خش و ضربه است. اگر ساعت شما از ابتدا دارای شیشه سافایر بوده، توصیه می‌شود همان نوع شیشه را جایگزین کنید تا ارزش ساعت حفظ شود.
شیشه اکریلیک
اکریلیک ارزان‌ترین نوع شیشه است، سبک و انعطاف‌پذیر است اما به‌راحتی خش می‌افتد. در برخی ساعت‌های کلاسیک یا قدیمی استفاده می‌شود.
ابزارهای مورد نیاز برای تعویض صفحه ساعت شکسته
1– قاب‌کش مخصوص باز کردن درب پشت ساعت
2– آچار بازکن قاب جلو (در ساعت‌های فریم‌دار)
3– پنس ضدالکتریسیته ساکن برای جداسازی قطعات
4– دم‌باریک مخصوص ساعت‌سازی
5– پمپ هوا یا دمنده برای حذف ذرات شیشه
6– چسب UV مخصوص چسباندن شیشه سافایر یا معدنی
7– دستگاه فیکس‌کننده فشار برای چسباندن دقیق شیشه جدید
تمام این ابزارها به‌صورت تخصصی در ویکی ساعت موجود است.
مراحل گام‌به‌گام تعویض صفحه ساعت شکسته
باز کردن درب پشتی ساعت
اگر ساعت شما دارای درب پیچی یا پرسی باشد، ابتدا باید با قاب‌کش مخصوص آن را باز کنید. مراقب باشید که واشر ضدآب آسیب نبیند، زیرا نقش مهمی در عایق‌کاری ساعت دارد.
خارج کردن موتور و عقربه‌ها
با استفاده از پنس مخصوص، ابتدا عقربه‌ها را جدا کرده و سپس موتور را به‌آرامی از قاب خارج کنید. این مرحله باید با دقت بالا انجام شود تا قطعات داخلی دچار شکستگی یا جابه‌جایی نشوند.
جدا کردن شیشه شکسته
اگر شیشه به‌صورت فشاری نصب شده، با استفاده از فشار یکنواخت و ابزار مخصوص، آن را به سمت بیرون فشار دهید. در مورد ساعت‌هایی با فریم فلزی، باید ابتدا قاب جلو باز شود. حتماً از دستکش ضدخش استفاده کنید.
تمیزکاری قاب ساعت
هرگونه ذرات شیشه باقیمانده، گرد و غبار و چسب‌های قبلی باید کاملاً پاک شوند. از دمنده هوا و الکل مخصوص ساعت‌سازی برای پاکسازی استفاده کنید. این مرحله برای کیفیت نصب نهایی اهمیت حیاتی دارد.
نصب شیشه جدید
با توجه به مدل ساعت، نوع شیشه جدید را با چسب UV یا به‌صورت فشاری نصب کنید. استفاده از دستگاه فیکس‌کننده فشار باعث می‌شود چسب به‌صورت یکنواخت پخش شود و شیشه دقیقاً در محل خود قرار گیرد.
مونتاژ نهایی و تست آب‌بندی
پس از نصب شیشه، موتور و عقربه‌ها را در جای خود قرار دهید. درب پشت را بسته و تست ضدآب بودن انجام دهید. اگر واشر یا چسب آسیب‌دیده باشد، باید حتماً تعویض شود. عدم دقت در این مرحله می‌تواند باعث نفوذ آب و بخار به داخل ساعت شود.
نکات تخصصی در تعویض صفحه ساعت شکسته
اهمیت تطابق ضخامت شیشه با قاب
بسیاری از ساعت‌سازان تازه‌کار به این نکته توجه نمی‌کنند که ضخامت شیشه نقش حیاتی در عملکرد ساعت دارد. شیشه ضخیم‌تر ممکن است باعث فشار بر عقربه‌ها شود و عملکرد آن‌ها را مختل کند.
بررسی تقارن نوری پس از نصب
یکی از نشانه‌های نصب صحیح شیشه، عدم اعوجاج نوری در زوایای مختلف دید است. این موضوع به‌ویژه در شیشه‌های سافایر با پوشش AR اهمیت بالایی دارد.
تست فشار و مقاومت
در برخی ساعت‌های حرفه‌ای مخصوص غواصی، بعد از تعویض شیشه باید تست فشار تا عمق خاصی انجام شود. برای این کار باید از دستگاه مخصوص فشارسنج استفاده شود.
تفاوت برندهای مطرح در طراحی شیشه ساعت
رولکس
برند رولکس در بسیاری از مدل‌های خود از شیشه سافایر با ضخامت بالا و پوشش ضدانعکاس استفاده می‌کند. طراحی آن طوری است که با وجود ضربات ناگهانی، کمترین احتمال شکستگی را دارد.
امگا
شیشه‌های استفاده‌شده در ساعت‌های امگا معمولاً دارای لایه‌های چندگانه AR هستند که وضوح بسیار بالایی ارائه می‌دهند. تعویض آن‌ها نیازمند ابزار دقیق و تخصص بالا است.
سیتیزن و سیکو
در مدل‌های میان‌رده، این برندها از شیشه‌های معدنی حرارت‌دیده استفاده می‌کنند که مقاومت مناسبی دارند و در صورت شکستگی، به‌راحتی قابل تعویض هستند. در ویکی ساعت، ابزار لازم برای تعویض شیشه این برندها موجود است.
چه عواملی روی قیمت تعویض شیشه تأثیر می‌گذارند؟
نوع شیشه
سافایر گران‌تر از شیشه معدنی و اکریلیک است، اما دوام بالاتری دارد و برای ساعت‌های گران‌قیمت توصیه می‌شود.
پیچیدگی باز کردن قاب
در ساعت‌هایی که قاب به‌صورت خاص طراحی شده یا دارای پیچ‌کاری مخفی هستند، فرآیند تعویض زمان‌برتر و پرهزینه‌تر می‌شود.
وجود تکنولوژی خاص
برخی شیشه‌ها دارای پوشش‌های ضدانعکاس یا خمیده هستند که تعویض آن‌ها به تخصص بیشتری نیاز دارد و بر هزینه نهایی تأثیر می‌گذارد.
ابزار مورد استفاده
استفاده از ابزار حرفه‌ای باعث افزایش دقت کار می‌شود، اما در عین حال روی هزینه کلی نیز اثر می‌گذارد. اگر به دنبال بهترین نتیجه هستید، از ابزار تخصصی و تایید‌شده که در ویکی ساعت موجود است، استفاده کنید.
سوالات متداول
آیا تعویض صفحه ساعت در خانه ممکن است؟
در صورتی که ابزار تخصصی و تجربه کافی داشته باشید، بله. اما پیشنهاد می‌شود برای ساعت‌های گران‌قیمت یا حرفه‌ای، به تعمیرکار متخصص مراجعه کنید.
چطور بفهمم شیشه ساعت من سافایر است یا معدنی؟
با تست قطره آب و مقاومت به خراش می‌توان شیشه سافایر را تشخیص داد. البته بهترین روش، مراجعه به مشخصات فنی ساعت یا مشاوره از کارشناسان ویکی ساعت است.
آیا تعویض شیشه باعث از بین رفتن ضدآب بودن ساعت می‌شود؟
اگر عایق‌کاری به‌درستی انجام نشود، بله. به همین دلیل مرحله تست ضدآب بودن بعد از تعویض شیشه اهمیت زیادی دارد و نباید نادیده گرفته شود.
